U kunt erfbelasting voorkomen of beperken door gebruik te maken van rente. Maar hoe werkt dit precies? In dit artikel gaan we dieper in op de mogelijkheid om met behulp van rente erfbelasting te besparen (of zelfs volledig te voorkomen) bij het overlijden van de langstlevende echtgenoot.
Het wettelijk erfrecht
Wanneer een echtgenoot overlijdt en een langstlevende echtgenoot (of geregistreerd partner) en kinderen achterlaat, treedt de ‘wettelijke verdeling’ in werking. Dit betekent dat alle bezittingen en schulden van de overledene naar de langstlevende gaan. De kinderen krijgen een geldvordering op de langstlevende, maar deze is niet direct opeisbaar.
Rente
Volgens de wet worden deze vorderingen verhoogd met een rentepercentage dat gelijk is aan de wettelijke rente, mits dit percentage hoger is dan zes. Deze rente is enkelvoudig, wat betekent dat er geen rente op rente wordt berekend. De erflater kan in zijn testament afwijken van deze wettelijke regeling, en ook kunnen de langstlevende en de kinderen na het overlijden van de erflater samen een ander rentepercentage afspreken.
Het erfrechtelijk systeem
De geldvorderingen van de kinderen worden beschouwd als schulden van de langstlevende. Bij diens overlijden moeten deze schulden worden afgelost. Door de rente kunnen deze vorderingen (en dus de schulden) toenemen, waardoor de nalatenschap van de langstlevende afneemt. Dit kan leiden tot een lagere erfbelasting of zelfs tot het volledig vermijden ervan, ervan uitgaande dat de kinderen ook de erfgenamen van de langstlevende zijn.
De praktijk van testamenten
In veel testamenten is vastgelegd dat de vorderingen van de kinderen in principe renteloos zijn. Vaak wordt echter de mogelijkheid geboden aan de langstlevende en de kinderen om samen renteafspraken te maken. Het is belangrijk dat deze afspraken binnen de aangiftetermijn voor de erfbelasting (binnen acht maanden na overlijden) worden gemaakt, anders hebben ze geen effect.
De keerzijde van renteafspraken
Het maken van renteafspraken kan een effectieve manier zijn om erfbelasting te besparen na het overlijden van de langstlevende echtgenoot, maar er zijn ook nadelen. Omdat de rente de nalatenschap van de langstlevende verkleint, heeft de langstlevende minder mogelijkheden om bij testament over zijn of haar vermogen te beschikken. Als de langstlevende bijvoorbeeld een nieuwe partner krijgt die hij of zij goed verzorgd wil achterlaten, of als hij of zij vermogen wil nalaten aan anderen dan de kinderen, kunnen renteafspraken deze mogelijkheden beperken.
Kan het ook leiden tot meer erfbelasting?
In sommige gevallen kan het maken van renteafspraken ertoe leiden dat er na het overlijden van de eerste echtgenoot juist meer erfbelasting moet worden betaald, namelijk wanneer de vorderingen groter worden dan het bedrag dat de kinderen belastingvrij mogen erven. Als de erfdelen binnen de vrijstellingen blijven, biedt renteloosheid echter geen belastingvoordeel na het overlijden van de eerste echtgenoot.
Het tijdig maken van renteafspraken kan erfbelasting besparen na het overlijden van de langstlevende echtgenoot, maar het is belangrijk om dit in een breder perspectief te zien, omdat er ook nadelen aan kunnen kleven.
Wilt u meer informatie?